Noord-Korea levert momenteel munitie aan Rusland die van belang is om de oorlog in Oekraïne te kunnen voortzetten. Dat brengt de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un, na een paar lastige jaren, in een tamelijk gunstige positie, aldus een Noord-Korea expert tegen Business Insider.

Nauwere banden van Noord-Korea met Rusland zouden een mogelijke zorg kunnen zijn voor China, dat zijn invloed op de communistische buurstaat koestert.

Noord-Korea bevindt zich zodoende in een interessante positie: zowel Rusland als China proberen de banden met het land sinds vorig jaar flink aan te halen.

Het is een situatie die Noord-Korea zou kunnen uitbuiten om meer internationale invloed en steun te krijgen, en dat is precies waar het land naar op zoek is, zegt Victor Cha, Noord-Korea expert bij het Center for Strategic and International Studies (CSIS).

De afgelopen jaren had Noord-Korea flink te lijden onder de uitbrak van COVID-19 en de lockdowns die daarop volgden. Het land isoleerde zich nog verder van de rest van de wereld, maar daar lijkt dit jaar verandering in te komen.

Noord-Korea heeft het moeilijk gehad. "Het begon met de mislukte top met Donald Trump in 2019, waar geen akkoord werd bereikt tussen de twee landen en daarna gingen ze direct drie jaar lang in een COVID-lockdown", legt Cha uit. "Nu ze de deur weer hebben geopend voor het buitenland, staan de internationale grootmachten voor Noord-Korea in de rij. De Russen en de Chinezen maken het land het hof en als Trump opnieuw aan de macht komt, is het mogelijk dat de VS bij dit rijtje aansluit."

De Noord-Koreaanse leider Kim Jong Un bij een artilleriedemonstratie in Noord-Korea. Foto: KCNA/REUTERS.

In september 2023 ontmoetten de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un de Russische president Vladimir Poetin elkaar om te praten over een mogelijke wapendeal tussen de twee naties, een deal die Rusland de benodigde munitie zou geven die het nodig had om z'n slinkende voorraden aan te vullen.

In ruil daarvoor zou Noord-Korea voedsel en olie krijgen, maar experts vragen zich af of er voor Kim niet nog meer te winnen viel bij de deal. Destijds deden er geruchten de ronde dat geavanceerde Russische technologieën, waaronder steun voor het ontwikkelen van satellieten en het nucleaire programma, op tafel lagen bij de onderhandelingen.

Het was toen duidelijk dat er iets aan het verschuiven was. De ontmoeting markeerde de eerste keer dat Kim zijn land verliet in meer dan vier jaar. De voorgaande keer was dat ook voor een bezoek aan Rusland, in 2019, in verband met het nucleaire programma van Noord-Korea.

De ontmoeting riep vragen op over hoe ver de twee naties bereid waren te gaan. Was Rusland zo naarstig opzoek naar munitie voor de oorlog in Oekraïne dat het bereid zou zijn om Kim de gewenste middelen en technologieën te geven, of om Noord-Korea te helpen deze te ontwikkelen?

De Amerikaanse president Donald Trump schudt handen met de Noord-Koreaanse leider Kim Jong Un in Hanoio. Foto: SAUL LOEB/AFP via Getty Images.

Ten tijde van de top spraken Amerikaanse functionarissen hun bezorgdheid uit over een wapendeal en waar die toe zou kunnen leiden.

In oktober 2023 kwam er vervolgens nieuws naar buiten dat er meer dan duizend containers met uitrusting en munitie verzonden waren vanuit Noord-Korea naar Rusland. Een maand later deelde Zuid-Korea mee dat er sinds augustus tien van zulke wapenoverdrachten waren geweest.

De hoeveelheid wapens die Rusland van Noord-Korea heeft ontvangen overtreft de collectieve hulp van de Europese Unie aan Oekraïne sinds het begin van de oorlog.

Oekraïne voelt de gevolgen van de alliantie tussen Poetin en Kim aan den lijven, nu Rusland blijft inhakken op de Oekraïense verdediging en een gigantische hoeveelheid munitie blijft verbruiken. Een langdurig partnerschap tussen Rusland en Noord-Korea maakt dit tot een constante realiteit op het slagveld, een verontrustend vooruitzicht gelet de teruglopende steun voor Oekraïne vanuit het Westen.

De munitievoorraden van Noord-Korea zijn echter niet onbeperkt en het is onduidelijk of de productiecapaciteit het verbruik van Rusland kan bijhouden. Er zijn ook vragen over de kwaliteit van de Noord-Koreaanse munitie.

Noord-Koreaanse militaire cadetten houden de vlag van de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-Il vast tijdens de 60e verjaardag van de Arbeiderspartij van Noord-Korea. Foto: Chung Sung-Jun/Getty Images

Niet alleen het Westen maakt zich zorgen over de nauwere banden tussen Kim en Poetin. Ook China heeft reden om deze relatie in de gaten te houden, vooral als Rusland dezelfde soort invloed op Kim kan uitoefenen als Beijing.

Cha zegt dat er in het komende jaar een kans is op "symmetrie" tussen Noord-Korea en China, wat mogelijk leidt tot meer publieke diplomatie en economische hulp aangezien de Chinese leider Xi Jinping controle wil blijven uitoefenen en Noord-Korea in zijn invloedssfeer wil houden.

Xi ontmoette Kim vier keer in 2018 en 2019, de eerste ontmoeting vond plaats een paar maanden voor de bijeenkomst van oud-president Donald Trump met Xi, en de laatste ontmoeting was een maand voor het bezoek van Trump aan Hanoi.

De timing is veelzeggend. Toen Kim instemde met ontmoetingen met andere wereldleiders, zoals Trump en later Poetin, ging Xi harder zijn best doen om in de inner circle van Kim te blijven. Dat zou opnieuw kunnen gebeuren, aldus Cha.

Er is soms wrijving tussen Noord-Korea en China. De raket- en kernwapenprogramma's van Kim irriteerden China in het verleden, omdat Beijing een hekel heeft aan instabiliteit in de regio. Noord-Korea uit, soms openlijk, kritiek op China's afkeuring van het testen van intercontinentale ballistische raketten.

Maar de twee landen hebben ook gemeenschappelijke belangen, vooral economische, en een geschiedenis die hen met elkaar verbindt.

De Russische president Vladimir Poetin (R) schudt de hand van de Noord-Koreaanse leider Kim Jong Un (L). Foto: MIKHAIL METZEL/POOL/AFP via Getty Images

Het jaar 2024 kan een perfecte kans bieden voor Noord-Korea om te profiteren van de goede relaties met zowel Rusland als China. In beide gevallen zou Kim zijn kaarten naar eigen inzicht kunnen uitspelen.

LEES OOK: De 10-jarige dochter van de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un wordt klaargestoomd als zijn opvolger, volgens Zuid-Koreaanse inlichtingendiensten